Responsible Citizen

Ég er að vinna að ritgerð. Hún fjallar um borgaravitund, menntun, lýðræði og fleira í þeim dúr. Ég er aðeins að tengja heim, skoða lífsleikni sem hugsanlegan vettvang fyrir kennslu til borgaravitund og svona. Var að glugga í skýrslu Eurydice um citizenship education í Evrópskum skólum frá árinu 2005. Niðurstöður þeirra um hugtakanotkun eru áhugaverðar.

Samkvæmt þessari skýrslu er ekki til nein skilgreining á hugtakinu "responsible citizen" sem gæti útlags sem ábyrgur borgari (borgaraleg ábyrgð) í íslenskum menntalögum eða námskrá. Íslenska hugtakið fyrir citizenship er borgaravitund en hvergi er minnst á borgaravitund í gildandi námskrá sem byggir á lögum síðan 1995.

Ég hef nú ekki tjáð mig alvarlega um "hrunið" eða hvað á að kalla það ferli sem hefur gengið yfir Ísland og fleiri lönd sl. ár. En finnst þetta skemmtilega kaldhæðið! Gleymdist kannski bara að kenna fólkinu í landinu um borgaralega ábyrgð?

Það fórst kannski bara fyrir að kenna blessaða fólkinu sem náði á mettíma að steypa heilli þjóð og rúmlega það í skuldafen, um samábyrgð og samfélagslega skyldur þeirra. Kannski gleymdist líka að minna foreldrana sem veðsettu börnin sín á að það væri ekki mjög ábyrgt og varla í anda siðferðis eða lýðræðis heldur. Hvað með allt hitt fólkið sem gekk ekki jafn langt en lokaði samt augunum og kaus að vera ekki ábyrgt.

og hvað með stöðuna í dag? Eiga borgarar Ísland að sýna einhverja ábyrgð, hvaða ábyrgð þá og hversu langt nær ábyrgðin okkar?

Ég myndi vilja

breyta áherslum í lífsleikni þeirri sem nú er kennd við grunn- og framhaldsskóla Íslands í átt til þess að líkjast meira borgaravitundarkennslu (e. citizenship education). Þar sem lögð yrði áherslu á pólitískt læsi, mannréttindi sem sameiginleg gildi og gerendamátt einstaklinga og hópa í samfélaginu.

Ég held að það sé mikilvægara en að tryggja að nemendur í 9. bekk þekki flest öll umferðaskilti, eða að nemendur í 8. bekk geti gert heimilisbókhald, eða að nemendur í 10. bekk geti nýtt sér fjölmiðla við þekkingaröflun (áfangamarkmið í lífsleikni smkv. aðalnámskrá).

...allt saman góð og gild þekking en hefur að mínu mati frekar lítið með það að gera hvernig við undirbúum ungt fólk undir að taka þátt í alþjóðavæddu og margbreytilegu samfélagi, vera ábyrgir borgarar, tileinka sér góð gildi, bera virðingu fyrir öðru fólki og vera aðilar sem geta breytt samfélaginu okkar til hins betra. Við þurfum að innleiða sameiginleg gildi líkt og mannréttindi og horfa til þess að mennta unga fólkið til þess að verða ábyrgir borgarar í fjömenningarlegu og lýðræðislegu samfélagi.

Fernando Savater

Ég er skotin í þessum heimspekingi, rithöfundi og háskólaprófessor.

Fernando Savater í viðtali við UNESCO um lífsspeki sína, bækurnar og frjálst Baskaland.

Áfram gakk

Nú verður sett í fimmta gír.

Tvær ritgerðir framundan sem þurfa að vera klárar fyrir 30. nóvember. Önnur verður vonandi inngangur að MA ritgerð eða að minnsta kosti hluti af fræðilegum hluta þeirrar ritgerðar. Ég ætla að reyna að kafa aðeins ofan í þegnskaparmenntun og hæfnisþætti eða citizenship education og competences. Á ennþá eftir að reyna að nálgast það með einhverri spurningu eða problem formulation. Hinni ritgerðinni er ætlað að fjalla um hvernig hægt er að innleiða áætlun eða prógram um lífsleikni eða þegnskaparmenntun í landi þar sem menntakerfi er í þróun. Í augnablikinu er Svartfjallaland í deiglunni. Hlakka til!

manstu í þá gömlu góðu daga...

Mér finnst alltaf magnað hvernig hægt er að ala á nostalgíu og tilfinningum fólks þegar harðnar á dalinn og þrengir að. Ég er líka alltaf jafn hissa á því hvað fólk er illa í stakk búið að takast á við núið og virðist geta leitað endalaust í "eitthvað sem einu sinni var". Svona eins og þegar við rifjum upp hvernig þetta var í gamla daga þegar unga fólkið var kurteisara, þegar fólk heilsaðist úti á götu, þegar kennarar kenndu eitthvað af viti, þegar pólitíkusar sinntu starfi sínu af heiðarleika, þegar verkamenn unnu meira og kvörtuðu minna, þegar vatnið var tærara, loftið hreinna og sólin skein oftar.

Mér finnst alltaf soldið varhugavert að ala á svona "long lost feelings" og nostalgíu sem í flesta staði er varla mikið annað en óskhyggja eða í besta falli betrumbætt minningarbrot. Ég er ekki að segja að eitthvað hafi ekki verið vel gert í fortíðinni heldur að minna á að það hjálpar sjaldnast að upphefja löngu liðna tíma og gleyma að líta á stöðuna eins og hún er í dag. Það er hins vegar kjörið tækifæri fyrir auglýsendur, stjórnmálamenn og aðra sem vilja hafa áhrif á hegðun eða hugsanir fólks í landinu að nýta sér þetta tæki til hins ýtrasta. Fólk ætti alltaf að leitast við að setja alla umræðu í samhengi við raunverulegt umhverfi hennar en ekki löngu liðna tíma sem hafa ekkert með málið að gera.

Hvers vegna að velja Icelandair?

Icelandair myndin er ný auglýsing frá þeim og er einmitt dæmi um tilraun til þess að höfða til tilfinninga fólk sem voru einu sinni tengdar þessu eina flugfélagi landsins, óskabarni þjóðarinnar. Flugfélagið hefur skorið niður þjónustu sl. ár og það eru ekkert sérlega margar ástæður fyrir því af hverju ég valdi Icelandair þessi jólin til að komast heim. Mér finnst ég vera að borga allt of mikið fyrir að komast af meginlandi Evrópu til Íslands. Ég er semsagt að borga um það bil 100.000 kr. fyrir miða frá London til Íslands og aftur til baka (fyrir mig og Lárus) á meðan ég borga 80 Evrur (sem jafnvel á rugl gengi dagsins í dag er ekki nema 14.672 kr http://www.xe.com/) fyrir okkur bæði frá Bilbao til London sem er mun eðlilegra.

Ég varð hins vegar að velja Icelandair þar sem það eru ekki nægilega mörg flug með Iceland Express til að tengjast mínu flugi frá Spáni. Hefði ég valið Iceland Express hefðum við þurft að gista í London og þá hefði verðmunurinn fljótt breyst. Ég valdi hins vegar ekki Icelandair út af þessum eldgömlu auglýsingum sem eiga að koma við einhvern streng í hjarta mínu - enda er ég sem betur fer kannski alltof ung til að muna eftir þessu.

MA ritgerðin

Ég hitti MA leiðbeinandann minn í dag sem táknar í huga mér formlegt upphaf að skrifum. Ég er búin að hugsa heilmikið en skrifa mun minna. Það sem ég hef skrifað hefur verið mjög handahófskennt, sundurslitið og nánast óskiljanlegt. Ýmist á ensku eða íslensku og allt samhengi hefur vantað.

Ég hafði ágætlega stórar hugmyndir áður en ég hitti leiðbeinandann sem heitir Concha og kemur fyrir sem hin skemmtilegasta kona. Concha hafði hins vegar mun stærri hugmyndir og fyrr en varði var ég búin að samþykkja að skrifa samanburðarritgerð (sem var það eina sem ég ætlaði alls ekki að gera), skrifa grein og minni ritgerð fyrir desemberlok og flytja erindi á ráðstefnu í júní í Barcelona.

Hún seldi mér þetta allt með því að kinka ákaft kollinum á meðan hún kynnti hugmyndirnar. Sagði svo á skemmtilegri ensk/spænsku: You like, si, gusta?

..."me gusta" er auðveld setning í spænsku sem kemur meðal annars fyrir milljón sinnum í ágætu spænsku dægurlagi sem eitt sinn var vinsælt á Íslandi (og er ennþá vinsælt hér). Áhrif poppmenningarinnar og áköf líkamstjáning Conchu urðu til þess að ég samþykki allt upp á spænskan máta.

Annars líst mér mjög vel á hana. Hún virkar afslöppuð (mætti til dæmis um það bil 20 mínútum of seint á fundinn okkar og þar af leiðandi um hálftíma of seint á næsta fund) en setur samt sem áður góða pressu - hún lét mig til dæmis hafa eina bók til að lesa fyrir næsta fund okkar sem verður strax eftir helgi. Ég leit á bókina eitt augnablik og byrjaði svo að malda í móinn því mér til skelfingar var bókin á spænsku. "You can do it, good for you" sagði hún, brosti og kinkaði kolli að venju.

Það sem mér líkaði allra best við hana var samt sem áður hversu mikið jafnræði ríkti á milli okkar. Hún talaði ekki í eitt skipti um að hún væri að kenna mér (þó ég sé strax byrjuð að læra af henni) heldur talaði hún um hversu gaman væri að við gætum unnið saman og hún gæti aðstoðað mig við ritgerðina. Hún hafði mikinn áhuga á því sem ég hef gert áður og lítur greinilega á kennarastarfið sem nám fyrir hana sjálfa - sem það einmitt er. Kennsla er menntun og menntun er nám. Tvístefnu ferli sem er í sífelldri mótun.

Hlakka til að vinna meira með þessari konu og vona að við getum skapað eitthvað áhugavert og mikilvægt saman :)

Innlegg í menntaumræðu á Íslandi

Smá innlegg varðandi þessa grein og hlutverk háskóla almennt:

Ég er sammála mörgu því sem fram kemur í grein Eiríks og fagna opinberri og almennri umræðu um menntamál á Íslandi.

Greinin fjallar hins vegar að mínu mati hvorki um gæði eða getu nemenda né um gæði eða getu kennara, eins og mörg ummæli hér virðast gera að umfjöllunarefni. Hér er mun frekar verið að fjalla um tilgang, breytingar og eiginlegt hlutverk háskóla. Í greininni er því velt upp hvort að viðskipta- og markaðsvæðing 21. aldarinnar í bland við auknar samkeppniskröfur hafi í raun og veru bætt gæði náms (ekki kennara eða nemenda).

Með viðskiptavæðingu háskólanna hefur ekki einungis verið ýtt undir samkeppni milli háskóla heldur hefur hlutverk þeirra og tilgangur breyst. Nemendur eru nú skilgreindir sem viðskiptavinir og menntun sem fullunnin afurð. Krafa um “efficiency” frekar en “effectiveness” hefur leitt til þess að einhverjir háskólar hafa neyðst til að leggja meiri áherslu á magn umfram gæði.

Það er mikilvægt að benda á hér í þessu samhengi að alþjóðavæðing og áhrif hennar (nýfrjálshyggja og markaðs- og viðskiptavæðing opinberra geira) er ekki eingöngu eitthvað fyrirbæri sem er þröngvað upp á lönd, ríki eða stofnanir heldur er alþjóðavæðing og áhrif hennar sköpuð og endursköpuð innan landa, ríkja og stofnanna með ýmis konar ákvarðanatöku og stefnumótun.

Réttilega er bent á að háskólar séu ein af mikilvægustu stofnunum hvers samfélags og ættu því ekki að láta stjórnast af samkeppni, nútímavaldvæðingu og græðgishugsjónum. Háskólum ber að hafa lýðræðislegt og borgaralegt gildi og undirbúa nemendur undir líf og starf í þjóðfélagi sem tekur sífelldum breytingum.

Á Íslandi er gott menntakerfi - en alltaf er þó hægt að gera betur. Það er mikilvægt að hafa í huga að menntun er lifandi afl sem mótast og þróast í takt við menningu og fólk. Menntakerfi og þeir sem það móta þurfa því ávallt að stunda góða ígrundun og huga stöðugt að raunverulegu og siðferðislegu hlutverki menntunar fyrir borgarana (ekki viðskiptavini).
Háskólamenntun á Íslandi snertir því allt samfélagið eins og Eiríkur bendir réttilega á. Háskólar eiga að veita öllum borgurum aðgang að fjölbreyttri menntun - huga að gæðum frekar en magni og láta ekki stjórnast af viðskiptahugmyndum sem byggja á nýfrjálshyggju og gróðasjónarmiðum. Það eru borgaraleg réttindi alls fólks að sækja sér háskólamenntun þar sem fram fer lýðræðisleg samfélagsleg og pólitísk umræða.

Samantekt - Summary

Informational Politics - The Crisis of Democracy 

Eftirfarandi er stutt samantekt á kafla 6 úr bók Manuel Castells The Power of Identity sem kom út árið 1997 og hefur verið endurútgefin nokkrum sinnum síðan þá. Mér finnst margt af þessu eiga einstaklega vel við stjórnmál á Íslandi í dag. Kannski ég finni tíma til að þýða eitthvað af þessu á íslensku í sumar. Annars er þessi samantekt hluti af því sem ég kem til með að kynna og fjalla um á Ítalíu í ágúst.   

Introduction

In the chapter “Informational Politics and the Crisis of Democracy” in the book The Power of Identity, Manuel Castells sheds a light on the transformation of politics and democratic processes in the network and information society, using America, Europe and Bolivia as a focus of analysis. He talks about how all political parties, actors and institutions today are forced to play the same game, using new information technology and the media space in order to win or exercise power. This transformation he calls informational politics. Informational politics can be described by the dominant role of the media framing and constructing politics. Electronic media, including television, radio, newspapers and the internet, are becoming the main and privileged space of politics (Volkner, 1999, 2003). That is, all political parties, right, left or center, must mediate and process their messages through the same technological sphere. Without the use of technological media there is no change of winning over or exercising power.

There are two simplifications Castells finds important to avoid when talking about media and politics. Firstly he states that even though media is a very powerful tool and plays an important role in politics it does not impose political choice on public opinion. The main reason he says is because of medias diversity and complex relations it has to different political and ideological groups and people. Secondly he states that public opinion is not passive recipient of messages nor easily manipulated as is often thought to be the case. Castells says that this myth can not hold true because of the two way process of interaction between the media and their audience. Medias interaction with the political process in every country is undetermined and depends highly on the context as well as specific social, cultural and political interactions.

Castells nevertheless argues that political communication and information are essentially captured and structured within the space of the media. Outside the media he believes there is only political marginality. This framing of politics he says, impacts political elections, organizations, decision-making and governance which results ultimately in changing the nature of the relationship between state and society. Castells uses examples of political process from countries such as USA, UK, Russia, Spain, Italy, Japan and Bolivia in order to demonstrate his analysis. He tries to link the processes of social, institutional and technological transformations at the root of the crisis of democracy in the network society.

Media as the space of politics in the information Age

People receive their information and form their political opinion through the media. The television is the most used and most credible source of news and information. As long as the media is relatively autonomous from the political power, political actors have to abide by the rules of the media, that is the media frames and constructs politics in order to mobilize a majority of votes from citizens. Governance in most countries depends on elections and re-elections and therefore have to take into account and relay on publics opinion and assessment on government decisions, visible for example by opinion polls or focus groups.

Political actors then contribute to and close the field of media politics by making it the battleground for politics where political forces, personalities and pressure groups try to undermine each other with information leaks and counter-leaks. Nevertheless as is evident in many countries, grassroots groups are still strong and vital and candidates must still go among people and be seen in the real world, not only in the media. Yet the person-to-person politics' main target is to stage and underline the political persona and the political message that is ultimately being portrayed in the media.

Who are the media?

The media today are to a large extent business groups that are globally interconnected but at the same time highly diversified and serve different markets and ideologies. Government owned television and radio have moved closer to behavior of private media groups and relay just as much on audience rating. In order to retain audience rating media must be both appealing and credible. Media today must be close enough to politics and government to access information, benefit from regulations and in some countries receive subsidies. But they must also be distant enough to keep their credibility and be able to be the intermediaries between citizens and the parties in the production and consumption of flows and images that root peoples political opinion and decision-making.

Castells emphasizes that despite the fact that media constructs and frames politics it does not dictate what people decide or opt for in politics. International examples of presidents and political actors being elected without support from the media or not being elected despite full media support and good performance, according to Castells proves that neither television nor other media determines political outcomes by themselves. Media politics is not all politics but nevertheless all politics must go through the media in order to affect decision-making. “Politics is fundamentally framed, in its substance, organization, process, and leadership, by the inherent logic of the media system, particularly by the new electronic media” (p. 375).

The American model

Transformation of American politics during the last decades resulted from three interconnected processes 1) the decline of political parties and of their role in selecting candidates, 2) the emergence of a complex media system, anchored in television but with an increased diversity of flexible media, 3) the development of political marketing with constant opinion polling, feedback systems between polling and politicking, media spinning, direct mailing and phone banks, real time adjustments of candidates and issues to the format most likely to win.

A turning point in the relationship between American media, polls and politics was in John Kennedy's campaign in 1960 where his victory was largely credited to his televised debate with Nixon, where he dominated. The radio audience of the same debate nevertheless selected Nixon as the winner. The central political role television has taken has induced two major features; Firstly political spending on television has increased immensely and secondly political spinning by advisers to political candidates has become an essential factor in political campaigning. Victory over particular event is what matters, not explanations or clarifications.

Technology has transformed the political role of the media especially by linking up the media system in real time with political marketing (D. West, 1993). Where communication strategists in high political offices monitor the pulse of the nation, change messages and schedules in short time depending on the main sources of information such as the television news and newspapers. Within this line of change pollsters and image makers became decisive political actors that were able to make or brake presidents, senators, congressmen and other political candidates by mixing together information, technology, mediology and political savvy.

As the media diversified and decentralized their scope in the 1990's their grasp on political attitude and behavior became more comprehensive (Garber, 1996M Hacker, 1996). Narrowcasting of messages to certain areas of social groups through local stations is according to Castells fragmenting national politics but at the same time embracing a greater share of political expression in the universe of electronic media. Additionally the internet has become a vehicle for campaign propaganda and controlled debate, linking up with supporters. By incorporating politics in their electronic space, the media frames process, message and outcomes, regardless of their initial purpose or the effectiveness of specific messages.

In order to understand this framing of politics by the media it is necessary to refer to the principals that govern news media. That is, the competition for audience rating, competing with entertainment and the necessary distance and detachment from politics in order to keep and induce credibility. This reflects in news that only cover events not the underlaying conditions, the person not the group and the conflicts not the consensus. Therefore news require and are increasingly based on drama, conflict and greed, winners and losers where the focus is less on what politicians have to say and more on strategic games and “horse race politics”. Media statements about politics become a political event by themselves.

When the media frame politics they are personalizing events. Politicians not political matters become the main actors of the drama. Personal motivation and personal images is what remains in most peoples minds, where the messenger becomes the message. Thus, because only bad news are news, the framing of political news is aimed at destroying the opponent's proposals and indeed experiments show that negative messages are more likely to influence political opinion than positive message. Thus this kind of strategy and construction of politics via the media has become a fundamental part of political life.

This leads to politics becoming over simplified where few, selected issues are brought to the surface where the public can choice to be either with or against. Pro life or pro choice, gay rights or gay bashing and so forth. Coded messages and images, a competition and a race between heroes and villains is such as the American politics are framed by the media according to Castells. He then wonders if this process is to be the forebear of a broader and transnational political trend, characterized by the information age?

European politics – are they being “Americanized”?

The answer to this question is both no and yes according to Castells. He thinks no because European political system still has strong cultural, historical and societal ties and relies much more on various and different political parties. Castells pinpoints that culture matters a lot when it comes to cultural norms and ethics and personal matters of political candidates. Europe also has a long history of government controlled media so that political access to television has always been limited and paid advertising have been and are still forbidden or restricted in most European countries.

Despite this fact the media in Europe has the same important role as the media in America in deciding the outcome and framing of politics. What characterizes informational politics in Europe just as in America is simplification of messages, polling as a political tool, leaking of damaging information as a political weapon, image-making, spin control and so forth. In short, same rules apply when playing the political game in both Europe and America in spite of cultural and historical differences.

To name few examples of how media and politics work in European countries:

UK

• Paid TV advertisements illegal, parties are given free broadcast time.

• Political reporting more important for audience than formal political advertising or formal political discussions.

• Commentaries on politics more important than the real subject of the debate.

• A strong focus on image and slick professional advertisements rather than on policy.

• Personalization that leads to character assassination as political strategy.

Russia

• American style TV campaigns from around 1993.

• In 1996 Yeltsin combined old and new strategies of media use, focusing on television. His campaign was carefully designed by a political consulting company where the slogan words were “I believe, I love, I hope”.

• Informational politics in Russia even before it became an information society.

• In exchange for paying their share in Yeltsin's expensive campaign, Russian oligarchs received a controlling share in Russia's most valuable assets being privatized by the Russian state.

Spain

• Felipe Gonzalez led the Socialists to a victory in 1986, got re-elected twice and won a national referendum to join NATO in difficult times. The overwhelming political dominations Socialists had in the 1980's, according to Castells, was based on three factors. 1) Personalization of the charismatic Felipe Gonzalez. 2) Media use, especially television and the use of focus groups, constant polling and targeting of issues in time and space. 3) Continuous use of these strategies.

• Nevertheless it was the losing of battle in the media that first eroded the Socialists in 1993 and later brought a center-right government into power in 1996.

In most other European democracies similar processes can be found within politics, in France there was a debate about “télécratie” while others embraced the virtual democracy and the sudden rice of Berlusconi in Italy can be linked to the new political role of the mass media. While, institutions, culture, and history make European politics highly specific, technology, globalization and the network society incite political actors and institutions to engage in technology-driven, informational politics (p. 386). 

minningarbrot II

Síminn hringir... ég svara. Það er Hera –  hún er heima hjá afa og ömmu.

Það er rosalegur geitungur í bílskúrnum hjá afa og ömmu og þú verður að koma segir hún á innsoginu. Geitungur? spyr ég efins en vil samt alls ekki missa af þessum merkisviðburði og segi því varla bless heldur skelli bara á.

Klæði mig í kínaskóna og rýk út. Hleyp af stað, í áttina að Hólaróló, hleyp eins hratt og kínaskórnir komast. Venjulega eru hólarnir fjórir, ég get svarið að þeir eru tíu núna og miklu stærri en venjulega. Ég hægi á mér eitt andartak, það eru krakkar á róló og dekkjarólurnar eru lausar...

Nei ég ætla ekki að missa af þessu... Hera hljómaði mjög æst í símann. Held áfram að hlaupa. Kem í Kambahraunið, móð og másandi, af hverju eiga amma og afi ekki heima í fyrsta húsinu? Í staðin eiga þau heima í næstsíðasta húsinu í bottlanganum svo hlaupið er í raun bara hálfnað þegar ég kem í Kambahraunið.

Þau standa öll fyrir utan bílskúrinn þegar ég kem. Amma, afi og Hera. Afi ætlar að reyna að veiða hann í glas segir Hera æst. Í glas? Spyr ég efins og andstutt eftir hlaupið. Já það er miklu betra, segir Hera, ef maður reynir að drepa hann og mistekst þá verður hann alveg brjálaður og ræðst á mann! 

Drepa geitunginn?

Nú er ég farin að halda að Hera sé að stríða mér. Af hverju myndi afi vilja drepa geitarunga. Hvar er hann annars, ég sé ekkert inni í bílskúr segi ég og klessi nefið að rúðunni.

Geitar-unga, étur Hera upp eftir mér, þetta er ekki geitarungi, þetta er geitungur Eva. Svo leggst hún í grasið og öskrar af hlátri. Ég horfi skilningssljó á ömmu... Amma hlær og segir: Nei skottan mín þetta er ekki kiðlingur þetta er randafluga.

Ég labba af stað aftur á róló, á meðan Hera er komin með illt í magann af hlátri. Ég vona að dekkjarrólurnar séu ennþá lausar.

Eitt blogg á mánuði

Bara svona til að halda þessari sjálfsmyndardagbók við. 

Sit núna á 11. hæð í Vesterbro með Hildi vinkonu minni, sem mér þykir by the way óendanlega vænt um. Hef ekki séð hana í tvær vikur og var himinlifandi og mikið fegin þegar hún hringdi í mig í kvöld, sagðist vera komin heim til Kaupmannahafnar og bauð mér í bjúgu og uppstúf. Ég skellti í salat og kom eins og skot. Fékk að knúsast aðeins og kyssa litlu Margréti mína sem var orðin svo miklu klárari og stærri á þessum tveimur vikum sem þau fjölskyldan eyddu á Íslandi. 

Við Hildur erum samviskusömustu konur í allri Köben held ég þar sem við erum að "missa" af Emilíönu Torrini tónleikum og sitjum þess í stað sveittar við skriftir og photosjopp. Báðar með stóran deadline á mánudaginn og "evaluation" í júní. Gaman að geta lært saman og ég er búin að njóta þess í þessum mánuði að læra með tveimur æskuvinkonum mínum aftur, minnir á gamla góða daga við eldhúsborðið í Lyngheiðinni. 

Við Hildur vorum að enda við að ræða það hvað veðrið virðist hafa mikil áhrif á mann. Ég er til dæmis ekki alveg búin að átta mig á því að það er komið sumar hérna í Köben. Fór því út í pesyu, jakka og með trefil og húfu áðan. Endaði á stuttermabolnum, kófsveitt að hjóla upp Enghavevej - en brosandi út að eyrum, hugsandi um hvað allt væri gott og fagurt, þrátt fyrir að hafa deginum áður verið í tilvistarkreppu vegna álags, heimþrár, einmannaleika og almennrar geðveilu. Svona getur þetta allt breyst bara við að skella sér út í sólina, anda að sér yndislega blóma og gróðurilminu, horfa á allt fallega fólkið og hitta góða vini. 

LOVE IT

Breskur hreimur

Var að koma heim af afar áhugaverðum fyrirlestri. Fyrirlesarinn náði mér eiginlega strax með yfirgnæfandi breskum hreim og hressilegum, breskum og temmilega kaldhæðnum húmor. Ég er mikill aðdáandi breska hreimsins og sér í lagi finnst mér það heillandi ef karlmenn tala með breskum hreim. Ég á það nefnilega til að setja breskan hreim í samhengi við persónuleika og uppeldi viðkomandi aðila. Ef ég hlusta á karlmann tala með breskum hreim þá fæ ég það strax á tilfinninguna að hann hafi verið einstaklega vel upp alinn og kunni mannasiði og borðsiði betur en flestir. Ég felli iðulega strax þann dóm að með breska hreimnum hljóti að fylgja mikil háttprýði og kurteisi.

Auðvitað er þessi tenging alveg út í hött og ég hef vissulega kynnst bæði mönnum og konum með hvínandi breskan hreim sem kunna enga sérstaka mannasiði og eru ekkert sérlega vel upp alin. Það er samt sem áður eitthvað við breska hreiminn sem blekkir og beygir huga minn á þennan hátt í hvert skipti sem ég heyri einhvern nota hann. Það er auðvitað þeim sem talar verulega í hag að ég skuli hugsa svona því um leið og til dæmis fyrirlesarinn í morgun opnaði á sér munninn var ég farin að dáðst að háttvísu og frábæru uppeldi hans. Ég sá strax fyrir mér hversu frábærlega kurteis og prúður hann væri í tilsvörum og hvernig hann kynni sig við allar aðstæður.... Já einmitt ég komst alveg á flug og innihald fyrirlestrarins hefði nánast ekki skipt máli, mér hefði fundist það áhugavert. Já svona er hugurinn skemmtilega skrýtinn. En ég veit af þessari brenglun hjá mér og hef þar af leiðandi örlítinn vara á þegar ég byrja að dáðst að fólki sem talar með breskum hreim.

MA LLL

European Master in Lifelong Learning: Policy and Management (MA LLL)

MA LLL er þverfaglegt, tveggja ára, úrvals-meistaranám fyrir nemendur með bakgrunn í félags- eða mannvísindum. Námið er hluti af Erasmus Mundus áætlun Evrópuráðsins og fer því fram í allt að þremur evrópskum háskólum: Danish School of Education - Kaupmannahöfn, Institute of Education – London og University of Deusto – Spánn.

Í ár er leitað sérstaklega eftir nemendum frá Evrópu til að sækja um í námið og þurfa hæfir nemendur sem komast inn ekki að greiða skólagjöld (15.000 €). Umsóknarfrestur er til 1. maí 2009.

Lifelong Learning hefur á síðustu árum orðið æ mikilvægara hugtak í margvíslegri stefnumótun víðsvegar um heim og tengist meðal annars markmiðum sem miða að jákvæðri félags- og efnahagsþróun í alþjóðavæddu, þekkingarþjóðfélagi nútímans. Námið samanstendur af sex námskeiðum og meistararitgerð. Helstu efnistök í náminu tengjast meðal annars hugtökum á borð við:
Menntun frá vöggu til grafar – lifelong learning from cradle to grave
Menntastefnur víðs vegar um heim
Tengsl efnahags og menntunar – learning in the knowledge society / economy
Borgaravitund – active citizenship & social inclusion
Stjórnun og stjórnsýsla
Alþjóðavæðing og þekkingarþjóðfélagið
Einstaklingsbundið nám
Learning vs. Education
Þekking og menntun innan stofnanna og fyrirtækja –work based & organizational learning
Frumkvæði og nýsköpun - creativity & innovation

Þeir sem hafa áhuga á að kynna sér námið frekar vinsamlegast hafið samband við Evu Harðardóttur í gegnum evah@dpu.dk eða evahardar@hotmail.com. Nánari upplýsingar má einnig finna á heimasíðu MA LLL www.lifelonglearningmasters.org/

Sumarföt

Þessa dagana er ég bæði sjúk í falleg föt og sumarið. Maður á það nefnilega til að vera sjúkur í eitthvað sem maður getur ekki fengið - ekki satt?

smá pælingar...

Er að fara í próf á fimmtudaginn.

Er alvarlega að íhuga að taka fyrir stöðuna á Íslandi núna. Ekki það að ég geti talað um efnahagslegt ástand þjóðarinnar af einhverju viti heldur langar mig að beina kastljósinu að borgaralegri og samfélagslegri vitund fólks. Þeim síbreytileika sem við búum við í samfélögum nútímans og hversu mikilvægt það er að þroska, kenna og stuðla að borgaravitund ungs fólks. Sérstaklega í ljósi þeirrar stöðu sem nú er komin upp í samfélagi Íslands. Ég efa það að nokkurn tíman áður hafi mikilvægi umræðunnar um borgaraleg gildi, samfélagslega ábyrgð eða lýðræði átt betur við.

Ritgerðin sem ég skrifaði mitt í öllu "ástandinu" og skilaði inn rétt fyrir jólin, fjallar um Citizenship Education og mikilvægi hennar. Í ritgerðinni varpa ég ljósi á hugtakið borgari eða citizen og tengingu þess við menntun og menntastofnanir. Ég fjalla um Lifelong Learning menntastefnuna og hvernig sú stefna byggir á leiðarljósum á borð við virkri þátttöku borgara eða active citizenship, félagslegri samheldni eða social inclusion og ánægju einstaklinga eða personal fulfillment. Nýtilkomið bættust síðan við Lifelong Learning stefnuna svokallaðir key competences eða sú hæfni sem er talin mikilvæg fyrir fólk að búa yfir í nútíma- þekkingarsamfélögum og sem er talið mikilvægt að menntastofnanir stuðli að og einstaklingar búi yfir þegar þeir hafa lokið grunnmenntun sinni.

Ein lykilhæfni samkvæmt LLL (Lifelong Learning) er einmitt social and civic competence eða samfélagsleg- og borgaraleg hæfni. Slík hæfni felur meðal annars í sér þekkja og skilja helstu undirstöður lýðræðis. Til dæmis að þekkja lýðræðislegar stofnanir innan samfélaga, hlutverk þeirra og tilgang. Þessi hæfni felur einnig í sér að geta tekið á ágreiningsmálum á hlutlausan og áhrifaríkan hátt, að geta sett fram skoðanir sínar á áhrifaríkan og rökstuddan máta, að geta starfað og lifað innan um mismunandi fólk í mismunandi aðstæðum og að geta tekið markvisst þátt í samfélagi sínu og stuðla sífellt að réttlátara og lýðræðislegra samfélagi.

Við getum flest verið sammála um að menntun í vestrænum þjóðfélögum byggir í grunninn á lýðræðislegum og afskaplega sjarmerandi gildum og hugmyndum. Helstu markmið grunnskólans á Íslandi er til dæmis samkvæmt lögum að stuðla að persónulegum þroska einstaklinga með það að leiðarljósi að þeir verði fullgildir og þátttakandi þegnar í síbreytilegu nútímasamfélagi. En getur verið að við höfum tekið þessi gildi sem jú eiga að leggja grunn að menntun einstaklinga í lýðræðislegu samfélagi fyrir gefin. Getur verið að við höfum með árunum fjarlægst þessi gildi, þrátt fyrir að þau eigi að marka upphaf og endi menntunar. Getur verið að við höfum verið sofandi á verðinum yfir mikilvægi þess að vera gagnrýnin á hugmyndir annarra, okkar eigin hugmyndir, lýðræðislegar stofnanir í samfélaginu og samfélagið sjálft?

Getur verið að við þurfum jafnvel að hugsa upp á nýtt hvers virði lýðræðið er fyrir okkur, hvað það þýðir að vera borgari í lýðræðislegu samfélagi og hvers konar siðferði við tengjum við samfélagslega ábyrgð, réttindi og skyldur. Er nóg að líta blákalt á lagarammann eða þurfum við líka að spurja okkur hvar var skyldunni og ábyrgðinni kastað og hvar voru réttindin misnotuð eða ofnotuð.

Ef við státum okkur af löngu og stöðugu lýðræði, ef við viljum getað sagt með sanni að við búum í lýðræðisríki þá þurfum við líka að beina sjónum okkar að því unga fólki sem kemur til með að taka við landinu og sjá til þess að þeir einstaklingar sem síðar verða vel efnaðir viðskiptamenn og konur, ráðherrar eða forstjórar lýðræðislegra stofnanna og koma til með að móta framtíð Íslands, verði fólk sem hafi það á hreinu hvers virði það er að vera borgari í lýðræðislegu samfélagi. Verði fólk sem komi til með að bera virðingu fyrir bæði réttindunum sínum og skyldum. Fólk sem taki hlutverk sitt í samfélaginu alvarlega og sé gagnrýnið á ríkjandi gildi, viðmið og stofnanir. Fólk sem sé óhrætt við að segja skoðanir sínar og fólk sem vill meta og endurmeta samfélag sitt og stofnanir innan þess í samræmi við lýðræðislegar hugsjónir.

...og vegna þess alls er Citizenship Education svo mikilvæg og það er nú það sem restin af ritgerðinni er um, auk þess sem ég fer inn á niðurstöður rannsóknar sem IEA eða International Association for the Evaluation of Educational Achievement gerði á árunum 1999 til 2002. Þar voru ungmenni á aldrinum 14 til 18 ára frá 28 löndum víðsvegar úr heiminum þátttakendur í könnun um lýðræðisleg gildi, viðhorf og skoðanir. Afstaða þeirra til borgaralegrar þátttöku, ábyrgðar og réttinda var könnuð og margt fleira mjög áhugavert. Í lok ritgerðarinnar fjalla ég síðan um hvers konar leiðarljós við gætum hugsanlega fylgt þegar við hugum að árangursríkri og góðri Citizenship Education (þið afsakið enskuna en íslenskan nær ekki alveg nógu vel utan um orðið finnst mér). Síðan ber ég það saman við nokkrar niðurstöður úr IEA könnunni og fjalla um bilið á milli fræðanna og raunveruleikans.

Það er líka einstaklega gaman að segja frá því að næsta haust er í deiglunni að fara af stað með svipaða rannsókn á Íslandi, borgaravitundarrannsókn í tengslum við afstöðu, hugmyndir og skoðanir ungs fólks. Ef allt gengur vel þá get ég vonandi tekið þátt þar ásamt því að tengja niðurstöður við Mastersritgerðina mína sem ég kem til með að skrifa á sama tíma.

Lifið Heil.

Nýtt ár

...að ganga í garð.. ready or not, the world is coming! Ég er annars bara nokkuð slök yfir nýju ári og nánast að öllu leyti sátt við síðasta ár. Lífið gengur jú sinn vanagang, upp og niður, í bylgjum og stundum er allt gott og stundum er allt vont. Hver kafli hefur tilgang og allt er þetta sjálfsagt eins og það á að vera. 

Við Lalli fórum yfir árið og komumst í sameiningu að því að við erum aðallega sátt við að hafa tekið þá ákvörðun að flytja hingað til Danmerkur. Það er gott að finna að maður hefur tekið réttar ákvarðanir. Við erum glöð og sæl hérna í Kaupmannahöfn en getum líka vel hugsað okkur að breyta til og prófa eitthvað nýtt á næsta ári eða komandi árum. Flutningarnir hingað gerðu okkur einungis frjálsari og opnari fyrir nýjungum og breytingum - og það er það sem við erum svo ánægð með. 

Tíminn er svo afstæður. Mér fannst oft sem tíminn hefði staðið kyrr þegar ég var heima um jólin. Hitti æskuvinkonurnar og fannst þá eins og ég hefði ekki elst um gramm síðan í gaggó. Fannst líka eins og tíminn flygi á ógnarhraða þegar ég uppgötvaði að eftir viku ætti ég að skila inn fyrstu MA ritgerðunum mínum. 

Evrópsku menntafræðin fara vel í mig. DPU er fínn skóli og ég skil betur og betur hversu innilega velgengni er tengd eigin frumkvæði, vilja, hugrekki og athöfnum. "It is what you make of it" er setning sem hefur fengið að hljóma nokkru sinnum síðan í haust. Góð og gild speki líka. 

Mitt í öllu sjálfstæðinu og sjálfsmyndarsköpuninni hefur mér líka lærst að sönn hamingja er sú hamingja sem ég deili með öðrum. Sem betur fer bý ég svo vel að eiga yndislegt fólk í kringum mig til að deila lífinu með.